ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လူထု၏ ေမတၱာ ေစတနာ

၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ႏုိင္ဝင္ဘာလ ၂၈ ရက္ နံနက္ ေစာေစာပုိင္းျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ကား ႏွင္းမ်ားက်လ်က္ ခုိက္ခုိက္တုန္ေအာင္ ခ်မ္းေအးလ်က္ရွိသည္။ နံနက္ေစာေစာေဝလီေဝလင္းႏွင္းမွဳန္ေတြ တဖြဲဖြဲ က်ေနသည့္ၾကားထဲတြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕လံုး လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားျဖစ္ေနသည္။ ၿမိဳ႕လူထုႀကီးသည္ ေျမာက္ဘက္စူးစူးဆီသုိ႕ စီတန္း၍ ခပ္မွန္မွန္ ခ်ီတက္သြားေနၾကသည္။ ခ်ီတက္သြားေနေသာလူထုႀကီးကုိ ၾကည့္လုိက္သည့္အခါ ဂ်ိန္းေဖာ(ကခ်င္) အမ်ဳိးသားမ်ား၊ အျခား တုိင္းရင္းသားမ်ား၊ ဗမာမ်ား၊ ကုလား၊ တရုတ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႕ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ား စသည္ျဖင့္ ပါဝင္ေနၾကသည္။

ေအာက္ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ကုိယ္က်ဳိးစြန္႕ အနစ္နာခံကာ လွဳပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေၾကာင္းသည္ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ဖ်ား တုိင္ေအာင္ ေက်ာ္ၾကား လာေနသည္။ ယခုလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ပထမဆံုး အႀကိမ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သုိ႕ ရန္ကုန္မွေန၍ ေရာက္လာေတာ့မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ျမစ္ႀကီးနားရွိ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု၊ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံုမွ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆုိရန္ ၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ ေလယာဥ္ကြင္းဆီသုိ႕ ခ်ီတက္သြားေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဘုရင္ခံ အတုိင္ပင္ခံ အစုိးရအဖြဲ႕တြင္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ကခ်င္ ေသနတ္ကုိင္ တပ္ရင္းကုိ လာေရာက္ စစ္ေဆးျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိေန႕ညေန ၃ နာရီခြဲတြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္းကဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား လက္ဖက္ရည္ပြဲျဖင့္ ဧည့္ခံၾကသည္။ ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္းမွ ဆုိေသာ္လည္း ထုိလက္ဖက္ရည္ပြဲသုိ႕ အဖြဲ႕ေပါင္းစံု လူထုေပါင္းစံု တက္ေရာက္ လာၾကေလသည္။

ႏုိင္ဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕ နံနက္ပုိင္းတြင္ အမွတ္ ၂ ကခ်င္ရုိင္ဖယ္တပ္ကုိ သြားေရာက္ စစ္ေဆးၾကည့္ရွဳ႕သည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ၾသဝါဒစကားေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိသုိ႕ေျပာၾကားရာတြင္ ကခ်င္ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးအေၾကာင္း။ လြတ္လပ္လာမည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား လုိအပ္မည့္ အေၾကာင္းႏွင့္ ယခု တပ္တြင္းရွိ ရဲေဘာ္မ်ား၏ ျပႆနာမ်ားကုိလည္းမၾကာမီ ေျဖရွင္းေပးသြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကခ်င္စစ္တပ္မွ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ အရာရွိမ်ားသည္ နာမည္သာ ၾကားဖူးသည့္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ စကားေျပာသံကုိ ၾကားရသည့္အခါ အလြန္တရာမွ စိတ္တက္ၾကြ ႏွစ္ေထာင္းအားရ ျဖစ္သြားၾကသည္။

``ဗုိလ္ခ်ဳပ္ အခုလုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ တပ္ကုိ လာၿပီး ၾကည့္ရွဳ စစ္ေဆးတာကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ျဖင့္ အင္မတန္ပဲ ဝမ္းသာ အားရ ျဖစ္ပါတယ္။`` ဟု ဂ်ိန္းေဖာကခ်င္ အမ်ဳိးသားအရာရွိ ေဗဂ်ာလဇြန္ဟ္တန္က ေျပာျပသည္။

ႏုိင္ဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕ မြန္းလြဲ ၂ နာရီအခ်ိန္တြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရာဇဝင္တြင္ အႀကီးမ်ားဆံုး လူထု အစည္းအေဝးပြဲႀကီး က်င္းပ ေလသည္။ ထုိအစည္းအေဝးပြဲႀကီးသုိ႕ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ အနီးအနား ပတ္ဝန္းက်င္က သာမက မုိးေကာင္း၊ ဟုိပင္ စသည္တုိ႕မွလည္းေကာင္း၊ ဗန္းေမာ္၊ ကသာတုိ႕မွ လည္းေကာင္း လူထုႀကီးမ်ား စုရုံးေရာက္ရွိလာၾကည္သည္။ ထိုေဒသမ်ားမွ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ၾကည္သည္။ ဂ်ိန္းေဖာကခ်င္ ဒူဝါႀကီးမ်ားႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း စံုစံုလင္လင္ ေတြ႕ရေလသည္။ အစည္းအေဝး မစတင္မီ ေဂၚရခါး အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ပန္းကုံုးစြပ္ ေလသည္။ ေဂၚရခါးလူမ်ဳိးတုိ႕၏ ထံုးစံမွာ ဤသုိ႕ ပန္းကံုးစြပ္ျခင္းသည္ အမွန္တကယ္ ၾကည္ညိဳ ေလးစား၍ ခင္မင္ ရင္းႏွီးသည့္ အထိမ္းအမွတ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

ထုိ႕ေနာက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက စကားေဟာေျပာေလသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္က ခက္ခဲ၍ အဓိပၸာယ္ ရွဳပ္လွေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စကားလံုးမ်ားကုိ မသံုး၊ မေျပာဘဲ တကယ့္ ဆင္းရဲသား လူထုႀကီးနားလည္ႏုိင္သည့္ စကားတုိ႕ျဖင့္ လက္ရွိ ဗမာျပည္ အေျခအေန၊ ဖဆပလအဖြဲ႕ႀကီး အေၾကာင္းႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖာ ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးအေၾကာင္းကုိ ခပ္ရွင္းရွင္း ေဟာေျပာေလသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေဟာေျပာၿပီးသည့္အခါ မုိးေကာင္းနယ္မွ ဂ်ိန္းေဖာဒူဝါ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဆမားဒူဝါ ဆင္ဝါေနာင္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေျပာသြားသည္မ်ားကုိ ကခ်င္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ေျပာျပေလရာ ကခ်င္ လူထုႀကီးမွာ မ်ားစြာ သေဘာက် ႏွစ္သက္ၾကေလသည္။

လူထုအစည္းအေဝးႀကီး အၿပီးတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဂ်ိန္းေဖာကခ်င္ အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဒူဝါမ်ားႏွင့္ သီးသန္႕ ေတြ႕ဆံုၿပီး ရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာ တုိင္ပင္ ေဆြးေႏြးေလသည္။

ႏုိင္ဝင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႕တြင္ ျမစ္ႀကီးနား ေျမာက္ဘက္ ၅ မုိင္ကြာ ကန္ခရင္ေခၚ ကခ်င္ရြာကေလး၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား ကခ်င္လူမ်ဳိးတုိ႕၏ ထံုးစံအတုိ္ငး နံနက္ ထမင္းတည္ခင္း ေကၽြးေမြး ေလသည္။

ရြာအလယ္ရွိ စာသင္ေက်ာင္းဝင္းအတြင္း၌ ဝါးမ႑ပ္ တစ္လံုးထုိး၍ တစ္ရြာလံုးက ေဖာ္ေရြစြာ ခရီးဦးႀကိဳျပဳလ်က္ ကခ်င္ ဓေလ့ ထမင္းပြဲကုိ တည္ခင္း ဧည့္ခံခဲ့သည္။ ဆရာေဇာ္လြန္း ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ ငွဲ႕ယူေပးေသာ ကခ်င္ အရက္တစ္ခြက္ကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္က ေသာက္ရၿပီး လာေရာက္ ခ်ေပးေသာ ကခ်င္ထမင္းထုပ္ကုိ ျဖည္၍ စားရေလသည္။ ဖက္ခြက္ထုိး၍ ထည့္ထားေသာ ဟင္းခ်ိဳ ေသာက္နည္းကိုပင္ ကခ်င္တုိ႕က ဗုိလ္ခ်ုပ္ကုိ ျပသ ေပးေလသည္။

ဂ်ိန္းေဖာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးက ေရွ႕ထြက္လာၿပီး ကခ်င္ ဓားတစ္လက္ႏွင့္ လြယ္အိတ္ တစ္လံုးကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းအား လက္ေဆာင္ေပးေလသည္။ ေပးရင္းႏွင့္ ထုိအမ်ိဳးသမီးက ေအာက္ပါအတုိင္း ေျပာေလသည္။

``ဒီဓားနဲ႕ လြယ္အိတ္ဟာ တန္ဖုိး အားျဖင့္ေတာ့ သိပ္အဖုိးမတန္လွပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မတုိ႕အဖုိ႕မွာေတာ့ အင္မတန္ ရင္းႏွီးတဲ့ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း ေမာင္ႏွမ အရင္းလုိ လူကုိသာ ေပးေလ့ရွိပါသည္။ ပစၥည္းက အဖုိးမတန္ေပမယ့္ တကယ္ အဖုိးတန္တဲ့ ေစတနာႏွင့္ ေပးတာပါရွင္``

ထမင္းစားပြဲတြင္လည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးစြာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေလသည္။ ကခ်င္ ဗမာ ေသြးစည္းေရး မိတ္ဆက္ပြဲ ျဖစ္သျဖင့္ ေနာင္တြင္လည္း အမွတ္တရ ျဖစ္ေစျခင္းငွာ ဓာတ္ပံုရုိက္ မွတ္တမ္းတင္ေလသည္။

ဓာတ္ပံုထဲတြင္ ပါေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လြယ္အိတ္ႏွင့္ ဓားမွာ ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးေလး တစ္ဦစး၏ လက္ေဆာင္ျဖစ္သည္။. ေခါင္းတြင္ ေဆာင္းထားေသာ ေခါင္းေပါင္းမွာ ကခ်င္ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေဇာ္ရစ္ ၏ ေခါင္းေပါင္း ျဖစ္သည္။

ေနာက္တစ္ေန႕ နံနက္ေစာေစာတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားမွ ရန္ကုန္သုိ႕ ျပန္ခဲ့ေလသည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သုိ႕ ေရာက္လာၿပီး ကခ်င္လူမ်ဳိးတုိ႕ ေမတၱာႏွင့္ ေစတနာကုိ သယ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ကခ်င္ဗမာ ေသြးစည္းေရး ညီညြတ္ေရး အုတ္ျမစ္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ေလေတာ့သည္။

ရည္ညႊန္း- ``ဂ်ိန္းေဖာ ကခ်င္မ်ားၾကား ေရာက္ခဲ့ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္`` ျပည္သူ႕ရဲေဘာ္ ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၁ အမွတ္ ၃၂ ( ၁၈၊ဒီဇင္ဘာ၊ ၁၉၄၆) ထုတ္မွ ျပန္လည္ ေဖာ္ျပသည္။)

တင္ေဆြမုိး (ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၈၄၊ မတ္လ ၁ ရက္ ၂၀၁၂)

ခင္မင္စြာျဖင့္…

ေဇာ္သိခၤ